Ben je nog wel wat je zelf zegt?

14/04/2025

AI neemt je over. Je taal, je stijl, je mening. Iedereen kan nu schrijven. Zelfs je neefje van zeven, als hij tenminste weet waar de enter-toets zit. Maar wie kan het nog corrigeren?

Want dat is het nieuwe talent. Niet meer schrijven, maar weten wat echt werkt. Weten wanneer een zin mag schuren. Wanneer je iets juist laat staan omdat het schuurt. Omdat het leeft. Omdat het menselijk is.

AI schrijft foutloos. En dat is precies het probleem. Een AI-tekst herken je. Niet per se slecht, maar steriel. Alles klopt. Alles volgt. Alles is glad.

Je ziet het in de standaard openers: "In een wereld waar technologie razendsnel verandert…" Of "Tegenwoordig is het belangrijker dan ooit dat…"

Je voelt het in de toon. Te beleefd. Te logisch. Net iets te netjes. Je ziet het in de opbouw. De brave overgangszinnen. De verplichte conclusie.

Je hoort het in de stem die klinkt als een overenthousiaste medewerker van de communicatieafdeling. En je leest het in hoofdletters in Kopjes Waar Ze Niet Horen.

Het gedachtenstreepje — daar is 'ie ook weer! AI stopt hem overal tussen alsof elke zin een binnenstem moet krijgen. Alsof we allemaal romans schrijven in plaats van gewoon zeggen wat we bedoelen.

Vroeger trok ik nog het voortouw voor de 'em dash' in de Nederlandse taal. Omdat ik geloofde in taalvernieuwing. Omdat ik vond dat Engels leidend mocht zijn vanuit haar oudere literatuur. Maar sinds AI het gedachtenstreepje in elke alinea plempt, ben ik afgehaakt.

Zeg je nog wat je zelf bent? Het gevaar zit niet in wat AI schrijft. Het gevaar zit in wat jij vergeet. Hoe je klonk. Hoe je dacht. Hoe je gleed door een zin zonder te letten op grammatica omdat ht ritme je voortduwde.

AI geeft snelheid, structuur en productie. Maar het mist iets. De aarzeling. De vonk. De twijfel. Dat moment waarop je dacht: "dit klopt niet, en precies daarom laat ik het staan".

De toekomst is niet aan de schrijvers. Die zijn er nu al te veel. De toekomst is aan de redacteuren die durven strepen, schrappen en slopen om het daarna weer zorgvuldig op te bouwen. Het is aan de mensen die niet buigen voor de spellingscontrole. Aan de stijlbewakers die weten dat een tikfout soms beter werkt dan een perfect geformuleerde dooddoener.

Laat AI maar schrijven. Als jij maar weet wanneer het nergens op slaat. En dat maakt je zeldzaam. Niet omdat je beter schrijft, maar omdat je zelf schrijft, en dat is echt, puur en eerlijk en dat voelt je lezer.